‘Financiële uitgaven aan basisonderwijs noemt de rijksoverheid: “kosten”. Terwijl diezelfde overheid de uitgaven aan bruggen en tunnels “investeringen” noemt. Hoezo zijn openbare werken een investering, maar maken mensen kosten? Gezondheidszorg kun je ook een gezondheidsinvestering noemen,’ zei Tim ‘S Jongers (directeur van de Wiardi Beckman Stichting) in een interviewgesprek dat ik met hem voerde. Hij pleit voor ‘nieuw publiek denken’ en daarin is taal erg belangrijk.
‘We zijn te ver doorgeslagen met het aanstellen van ambtenaren die politiek-bestuurlijk sensitief zijn. Het zijn gezonde, hoogopgeleide, tevreden burgers die aan de knoppen zitten.’ Vanuit die bubbel is het moeilijk om te weten hoe je burgers echt helpt. Goed bedoeld beleid kan heel vernederend uitpakken. Beleidsmakers zouden zich moeten verdiepen in de wereld aan de onderkant van de samenleving. ‘S Jongers geeft een voorbeeld. ‘Stel dat je als beleidsmedewerker 100 extra opvangplekken moet regelen voor een daklozenvoorziening. Je belt heel de dag rond en houdt de vorderingen bij in een excelsheet. Einde van de dag staat de teller op 100 en ben je trots op je werk. Maar als je nou gaat kijken bij die plekken en je ziet dat het 50 stapelbedden zijn in een gure koude loods, ben je er dan ook nog trots op?’ Hij roept daarom al jaren op om te luisteren naar mensen voor wie je beleid maakt.
Het artikel verscheen maart 2024 in Publiek Denken en is online te lezen.
